07 Haziran 2025

Focus stacking


Photoshop programında, aynı manzaranın birden, fazla farklı odaklarla çekilmiş raw formatında ki resminin işlenip, tek bir resim haline getirilmesi, 
her bir resimden odaklandığı bölgenin alınması nasıl yapılır?

Fotoğrafçılıkta "focus stacking" (odak istifleme) olarak bilinen bu teknik, özellikle manzara, makro veya ürün fotoğrafçılığında, fotoğrafın baştan sona (ön plandan arka plana) keskin olmasını sağlamak için kullanılır. Photoshop'ta RAW formatındaki farklı odaklı resimleri tek bir resim haline getirme adımları şunlardır:

Ön Hazırlık: Çekim Aşaması

Bu işlem için en önemli adım, çekim aşamasında doğru veriyi elde etmektir.

  1. Tripod Kullanımı Şart: Kameranızın kesinlikle sabit kalması gerekiyor. Her bir fotoğrafın kadrajı aynı olmalı. En küçük bir kayma bile sorun yaratabilir.
  2. Manuel Odaklama (Manual Focus): Otomatik odaklamayı kapatın. Lensinizi manuel odak moduna alın.
  3. Odak Noktalarını Belirleme:
    • İlk fotoğrafı en yakın odak noktanıza (genellikle ön plandaki bir nesneye) odaklayarak çekin.
    • Ardından, odak halkasını çok küçük bir miktarda çevirerek odak noktanızı biraz daha uzağa kaydırın ve bir fotoğraf daha çekin.
    • Bu işlemi, manzaranın en uzak noktası da keskinleşene kadar tekrarlayın. Her fotoğraf arasında odak noktanızın bir önceki fotoğrafla örtüştüğünden emin olun. Yani, hiçbir bölgenin odaksız kalmamasına dikkat edin.
  4. Pozlama ve Diğer Ayarlar: Tüm fotoğraflar için pozlama (diyafram, enstantane, ISO) ayarlarının aynı olduğundan emin olun. Diyaframı çok kısmak yerine (örneğin f/16 yerine f/8 veya f/11 gibi), focus stacking ile daha fazla keskinlik elde edebilirsiniz. Çok kısılan diyaframlar "difraksiyon" adı verilen bir yumuşaklığa yol açabilir.
  5. RAW Formatı: Kesinlikle RAW formatında çekin. Bu, post-prodüksiyon aşamasında daha fazla düzenleme esnekliği sağlar.


Photoshop'ta İşleme Adımları:

  1. RAW Dosyalarını Adobe Camera Raw (ACR) ile Açma ve Temel Düzenleme:

    • RAW fotoğraflarınızı Photoshop'ta açtığınızda otomatik olarak Adobe Camera Raw (ACR) penceresi açılacaktır.
    • Burada tüm fotoğraflarınızı seçin (Ctrl/Cmd + A).
    • Beyaz dengesi, pozlama, gölgeler, parlak noktalar, keskinlik gibi temel ayarlamaları yapın. Bu ayarları tüm fotoğraflara uygulayacağınız için, bir tanesini ideal olarak düzenleyip diğerlerine senkronize edebilirsiniz.
    • Önemli: Eğer renk veya pozlama gibi ayarlar her fotoğrafta farklı olsun isterseniz, bu adımda farklı farklı düzenlemeler yapabilirsiniz. Ancak genellikle focus stacking için ortak bir görünüm hedeflenir.
    • Ayarları yaptıktan sonra, tüm RAW dosyalarını seçiliyken sağ altta bulunan "Open Images" veya "Open Object" (Akıllı Nesne olarak açmak için) seçeneğine tıklayarak Photoshop'a katmanlar halinde açın.
  2. Katmanları Photoshop'a Yükleme (Otomatik):

    • Eğer fotoğrafları ACR'den tek tek açtıysanız veya Bridge gibi bir uygulamadan geliyorsanız:
      • Photoshop'ta File (Dosya) > Scripts (Komut Dosyaları) > Load Files into Stack (Dosyaları Yığın Haline Yükle...) yolunu izleyin.
      • Açılan pencerede Browse (Gözat...) butonuna tıklayarak çektiğiniz tüm odaklanmış RAW dosyalarını (veya RAW'lardan dönüştürülmüş TIFF/PSD dosyalarını) seçin.
      • Attempt to Automatically Align Source Images (Kaynak Görüntüleri Otomatik Hizalamayı Dene) kutucuğunu işaretleyin. Bu, özellikle elde çekimlerde veya tripodda hafif kaymalar olduğunda katmanların doğru şekilde hizalanmasını sağlar. Manzara çekimlerinde tripod kullanıldığı için bu kayma minimal olacaktır, ancak yine de işaretlemek iyi bir alışkanlıktır.
      • Create Smart Object after Loading Layers (Katmanları Yükledikten Sonra Akıllı Nesne Oluştur) seçeneğini de işaretleyebilirsiniz. Bu, daha sonra katmanları tek bir Akıllı Nesne olarak düzenlemenizi ve düzenlemelerinizi kayıpsız yapmanızı sağlar.
      • OK butonuna tıklayın. Photoshop, tüm fotoğrafları tek bir belgeye katmanlar halinde yükleyecek ve otomatik olarak hizalayacaktır. Bu işlem, dosya boyutuna ve bilgisayarınızın performansına bağlı olarak biraz zaman alabilir.
  3. Katmanları Otomatik Birleştirme (Focus Stacking):

    • Tüm katmanların seçili olduğundan emin olun (Layer panelinde en üst katmanı seçin, Shift tuşuna basılı tutarak en alt katmana tıklayın).
    • Edit (Düzenle) > Auto-Blend Layers (Katmanları Otomatik Karıştır...)yolunu izleyin.
    • Açılan Auto-Blend Layers penceresinde Stack Images (Görüntüleri Yığınla) seçeneğini seçin.
    • Seamless Tones and Colors (Kesintisiz Tonlar ve Renkler)kutucuğunun işaretli olduğundan emin olun.
    • Content Aware Fill Transparent Areas (Şeffaf Alanları İçerik Duyarlı Olarak Doldur) seçeneğini de işaretleyebilirsiniz. Bu, hizalama sırasında kenarlarda oluşabilecek boşlukları otomatik olarak doldurmaya çalışır.
    • OK butonuna tıklayın. Photoshop, her bir katmanın en keskin bölgelerini analiz edecek ve maskeler oluşturarak bunları tek bir birleşik görüntüde harmanlayacaktır. Bu işlem de yine bilgisayar performansına bağlı olarak zaman alabilir.
  4. Son Rötuşlar ve Düzeltmeler:

    • Birleştirme işlemi tamamlandıktan sonra, ortaya çıkan görüntüde hala küçük kusurlar veya odaklanmamış alanlar olabilir.
    • Katmanlar panelinde, Photoshop'un oluşturduğu katman maskelerini göreceksiniz. Eğer bir bölge istediğiniz kadar keskin değilse veya beklenmedik bir bulanıklık varsa, ilgili katman maskesini seçerek beyaz fırça ile keskin bölgeyi açabilir veya siyah fırça ile bulanık bölgeyi gizleyebilirsiniz. Bunu yaparken fırça opaklığını düşük tutarak (örneğin %10-20) daha yumuşak geçişler sağlayabilirsiniz.
    • Gerekirse görüntüyü kırpın (Crop Tool) ve son renk düzeltmelerini, kontrast ayarlamalarını ve keskinleştirme işlemlerini yapın.

İpuçları:

  • Sabır: Focus stacking bazen zaman alıcı bir süreç olabilir, özellikle çok sayıda yüksek çözünürlüklü RAW dosyasıyla çalışıyorsanız.
  • Test Çekimleri: Gerçek çekime başlamadan önce birkaç test fotoğrafı çekerek odak geçişlerinin doğru olduğundan ve tüm bölgelerin kapsandığından emin olun.
  • Küçük Hareketli Nesneler: Rüzgarlı bir günde hareket eden yapraklar veya akan su gibi hareketli nesneler, focus stacking'de sorun yaratabilir. Bu tür durumlarda, maskeleme veya manuel düzenleme ile bu alanları düzeltmeniz gerekebilir. Bazı durumlarda bu alanları tek bir katmandan almayı düşünebilirsiniz.
  • Lightroom Entegrasyonu: Eğer Lightroom kullanıyorsanız, Lightroom'dan birden fazla fotoğrafı seçip sağ tıklayarak Edit In > Open as Layers in Photoshop (Katmanlar Olarak Photoshop'ta Aç) seçeneğini kullanabilirsiniz. Bu, RAW dosyalarını Lightroom'da yaptığınız düzenlemelerle birlikte doğrudan Photoshop'a katmanlar halinde aktarır.

Bu adımları takip ederek, manzara fotoğraflarınızda baştan sona keskinlik elde edebilirsiniz.